Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK), nisanda bankaların, konsolidasyona tabi yurt dışındaki kredi kurumu ve finansal kurum niteliğini haiz ortaklıklarıyla düzenlediği işlemler dışında, yurt dışı yerleşiklerle yaptıkları bir bacağı döviz başka bacağı lira olan ve vadede lira alım doğrultusunda yapacakları para swapı, forward, opsiyon ile başka türev işlemlerin toplamının bankaların en son belirledikleri yasal öz kaynaklarının % 1'i ile kısıtlandırılmasına karar almıştı.
Heyet, mayısta da bankaların, yurt dışındaki konsolidasyona tabi kredi kurumu ile finansal kurum niteliğini haiz ortaklıkları ve yurt dışındaki şubeleri de içinde üzere, yurt dışında yerleşik finansal kurumlara yapacakları Türk Lirası plasmanlar, TL depo, TL repo ile TL kredilerin toplamının bankaların en son hesapladıkları yasal öz kaynaklarının % 0,5'i ile kısıtlandırılmasını uygun bulmuştu.
Lira cinsinden tahvil ile kira sertifikası işlemlerinin takas operasyonlarının negatif etkilenmemesini ve lira türünden menkul kıymetlerin etkin ve verimli olarak işlem görmesini sağlayan Heyet, mayısta sermaye piyasası mevzuatında tanımlanan Yabancı Merkezi Saklama Kuruluşları (YMSK) arasından BDDK aracılığıyla düzenlenecek olan kurumların, konu olan kısıtlamadan muaf tutulmasına karar alınmıştı. Bu karara istinaden BDDK aracılığıyla Euroclear Bank ve Clearstream Banking adlı kurumlar konu olan kısıtlamadan muaf tutulmuştu.
YURT DIŞI YERLEŞKELERİN TÜRK LİRASI ERİŞİMİNİ KISITLAYAN DÜZENLEMEDE ESNEKLİK
BDDK, 28 Temmuz 2020 tarihli 9109 sayılı Kurul hükmüyle, normalleşme hareketleri çerçevesinde yurt dışı yerleşiklerin lira erişimini kısıtlayan hesaplamalarda esneklik sağladı.
Bu düzenlemelere göre YMSK'lar için getirilen muafiyete ek olarak, sadece yurt içi ya da yurt dışı lira menkul kıymet takası çalışmalarıyla sınırlı olmak koşuluyla, tezgah üstü piyasada hesap operatörü olarak belirtilen yurt içi banka ile ya da BIST FX swap piyasasında vadede lira alım doğrultusundaki (swap işleminin ilk bacağında YMSK'nın döviz karşılığında TL aldığı) swap işlemlerinin ve YMSK'ların sadece yurt içi ve yurt dışı yerleşikler tarafından alına TL menkul kıymet takası çalışmalarıyla kısıtlı olmak taahhüdü ile yabancı yerleşik sahipliğindeki lira hesaba yapacağı kısa vadeli fonlama işlemlerinin liraya erişim sınırlamalarından muaf tutulmasına karar alındı.
Heyet hükmüyle Uluslararası Kalkınma Bankaları (UKB) için ise yurt içi para ile sermaye piyasalarına yatırım yapma ve Türk firmalarına kredi kullandırma kaydıyla ve sadece belirlenen koşullar çerçevesinde yapılacak FX swap, TL plasman, TL depo ve repo yoluyla UKB'lere yurt içi bankalardan temin edilecek finansman işlemlerinin liraya erişim sınırlamalarından muaf tutulmasına karar alındı.
Bu çerçevede UKB'lerin lira erişim sınırlamalarından muaf tutulmak kaydıyla yurt içi bankalarla yapabilecekleri finansman işlemleri şu şekilde:
'Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası AŞ (TKYB) ile vadede TL alım yönündeki (swap işleminin ilk bacağında TKYB'den döviz karşılığında TL alınan) döviz swap işlemleri. BIST FX swap piyasasında vadede TL alım yönündeki (swap işleminin ilk bacağında UKB'nin döviz karşılığında TL aldığı) swap işlemleri. BIST Repo piyasasındaki repo ve ters repo işlemleri. Yurt içi yerleşik bankalarla yapılan TL depo işlemleri.'