Bakanlık 4 milyona yakın kişiyi ortaya çıkarmıştı: Fahiş kira fiyatlarının önüne geçilecek
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yaptığı çalışmalarla beraber 4 milyona yakın ev sahibinin vergi beyannamesi vermediği ortaya çıkmıştı. Öte yandan konutta uygulanacak yeni modelin detayları da belli oldu. Buna göre E-kontrat işlemleri ile kira sözleşmeleri E-Devlet üzerinden yapılacak. Bakanlık yeni uygulamayla fahiş kira fiyatlarının önüne geçme hedefleri olduğunu dile getirdi.
Ev sahibi ve kiracıları ilgilendiren yeni uygulamanın detayları netleşiyor. Ankara Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Harun Tanrıvermiş, e-kira kontratı uygulamasına ilişkin önemli değerlendirmelerde bulundu. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 2023 yılında beyanda bulunan ev sahibi sayısını 1,8 milyon olarak açıkladığını hatırlatan Tanrıvermiş, yaklaşık 3,7 milyon ev sahibinin asgari beyanname vermediğini belirtti. Kira sözleşmelerinin artık e-Devlet üzerinden elektronik ortamda yapılmasının öngörüldüğünü ifade eden Tanrıvermiş, bu adımın konut piyasasını daha şeffaf ve güvenilir bir hale getireceğini vurguladı.
Gayrimenkul geliri vergilendirilecek
Merkezi Kira Takip Sistemi'nin kiralama ihtilaflarında sözleşme şartlarının daha kolay takip edilmesine olanak sağlayacağını belirten Tanrıvermiş, e-kira kontratının getirdiği avantajları da sıraladı. Kira sözleşmelerinin Merkezi Takip Sistemi'ne alınmasıyla hem ev sahipleri hem de kiracılar için daha şeffaf bir piyasanın kurulacağını, kayıt dışı kira sözleşmelerinin önüne geçileceğini ifade etti. Kamu otoriteleri ve uzmanlar, yerleşim yerlerindeki kiralık konut ve iş yerlerini daha yakından inceleyebilecek ve fahiş kira artışlarını tespit edebilecekler. Bu sistem sayesinde konut piyasasındaki kira, boşluk ve aidat gibi veriler daha doğru ve güvenilir bir şekilde elde edilebilecek. Ayrıca, kiralanan gayrimenkullerin kayıt altına alınmasıyla beyanname sınırının dışında kalan konutlar ve emsal kira üzerinden vergilendirilmesi gereken maliklerin tespiti de kolaylaşacak. Böylece gayrimenkul sermaye gelirinin daha rasyonel bir şekilde vergilendirilmesi sağlanacak ve bu durum vergi gelirlerinde önemli bir artışa yol açacak.
Mevzuatta yeni düzenleme
Tanrıvermiş, dijital kira sözleşmelerinin işlemleri hızlandırarak gayrimenkul yatırımlarını daha cazip hale getireceğine dikkat çekti. Bu düzenlemenin hayata geçmesi için kiracı ve ev sahibi arasında yapılacak sözleşmelerin e-Devlet üzerinden, internet tapu bağlantısıyla gerçekleştirilmesi gerektiğini, kiracı ve kefillerin elektronik imza atabilmelerinin önemini vurguladı. Ancak bu uygulamanın gerçekleşebilmesi için mevzuatta yeni düzenlemelere ihtiyaç olduğunu belirtti. Ayrıca, geçiş sürecinde konut cinsi değişikliğinin yapılması gerektiğine vurgu yapan Tanrıvermiş, Türkiye'deki yaklaşık 7 milyon konutun henüz cins değişikliğinin yapılmadığını, bu durumun e-Devlet üzerinden tapu işlemlerinin gerçekleştirilmesine engel oluşturduğunu ifade etti.
Yüklenen sözleşmelerin güvenliği ve gizliliği sağlanmalı
Sürecin sağlıklı ve etkili bir şekilde işlemesi için belirli bir çerçevenin oluşturulması gerektiğini belirten Tanrıvermiş, kira sözleşmelerinin sisteme tanımlanması için belirli bir süre verilmesinin önemine dikkat çekti. Belirlenen süre içinde yükleme yapılmayan sözleşmeler için hukuki ve idari yaptırımların açıkça belirtilmesi gerektiğini ifade eden Tanrıvermiş, yüklenen sözleşmelerin güvenliği ve gizliliğinin sağlanmasının, kişisel verilerin korunmasının ve yalnızca yetkilendirilmiş kişiler tarafından erişilebilir olmasının önemine vurgu yaptı. Sözleşmenin resmi kopyasının elektronik imza ile doğrulanmış versiyonunun saklanması ve bu kopyaya her iki tarafın da erişebilmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca, sözleşme süresinin bitiminde yeni sözleşmelerin de aynı şekilde e-Devlet sistemine yüklenmesi zorunluluğunun getirilmesi gerektiğini ifade etti.