Yaklaşık 2 yıl önce başlayan Rusya Ukrayna savaşı dolayısıyla Rusya’ya uygulanan yaptırımlar ile Ukrayna’ya yapılan yardımlar sebebiyle Avrupa’daki enflasyonda artış gözlemlendi.
Ekonomik durumu iyi olan Ukraynalıların savaştan etkilenmemesi ile Rus ordusunun, işgal ettiği bölgelerden çıkarılamaması, Avrupalı ülkelerin hayallerini suya düşürdü.
Yeni bir kriz mi doğuyor?
Haber7’de yer alan habere göre; Çiftçiler, artan motorin vergileri ve Avrupa genelinde yayılan protestoların etkisi altında kaldı. Fransa'da başlayan eylemler, tarımın en büyük ülkelerinden biri olan AB üyesi ülkede çiftçilerin taleplerini dile getirdiği bir platform oluşturdu. Eylemciler, ürettikleri ürünler için adil bir ödeme almadıklarını vurgulayarak, çevresel düzenlemelerin üretim maliyetlerini olumsuz etkilediğini savundular.
Yüksek maliyetler karşılanamıyor
Protestocular, enerji, gübre ve nakliye için artan maliyetlerin karşılanamaz hale geldiğini iddia ediyor. Hükümetin çiftçilere yönelik dizel yakıt vergi muafiyetini kaldırma planlarına karşı çıkan çiftçiler, Fransa genelinde gösterilere başladı. Hükümetin enerji dönüşüm politikası çerçevesinde muafiyetin kaldırılma planı, çiftçilerin tepkisine neden oldu. Başbakan Gabriel Attal'ın konuya değinmemesi, protestocuları daha da öfkelendirdi ve başkent Paris'e yönelik eylemler başladı. A6 otoyolunun trafiğe kapatılmasıyla eylemler devam ederken, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un bakanlarla görüşmesine rağmen kesin bir çözüm henüz kamuoyuyla paylaşılmadı. Bu da gösterilerin artarak devam edebileceği sinyali verdi.
Fransa’da başladı, Avrupa’ya yayıldı
Fransa'daki gösteriler kısa sürede önce komşu ülkelere, ardından da Manş Denizi'ni aşarak Britanya'ya yayıldı.
AB karşıtı muhalefetin yükseldiği Almanya'da, 2024 bütçesini dengelemeye çalışan hükümet, tarımsal mazotta vergi indirimini aşamalı olarak kaldırma kararı aldı. Durumu haber alan çiftçiler kısa süre sonra sokağa çıktı. Almanya'nın başbakanı Scholz hükümetini gerekli adımları atmaya çağırdı. İspanyol çiftçiler ise Fransa'daki meslektaşlarına benzer sebeplerle sokaklara dökülme kararı aldı.
Ülkenin güneyindeki Badajoz bölgesinde küçük gruplar halinde başlayan protestolar kısa sürede Huelva ile Sevilla kentlerine yayıldı. Eylemciler, ürünlerin tarladan çıkıp raflara gitme sürecinde fiyatların yükseldiğini ve hükümetin bu konuda tedbir alması gerektiğini savundu.
İspanyol göstericiler, 13 Şubat'ta tartışmalı bir bölge olan Katalonya'da ve 21 Şubat'ta başkent Madrid'de traktörlerle yol kesme eylemleri yapacaklarını duyurdu. Benzer manzaralar, İtalya, Romanya, İrlanda, Belçika, Hollanda, Polonya, Macaristan ve birçok Avrupa ülkesinde de görüldü.
Hükümetlerin, Almanya'nın belirleyici rol oynadığı AB politikalarını uygulaması, çiftçileri isyan noktasına getirdi. En önemli eylem ise bin 200 traktörle Belçika'nın başkenti Brüksel'deki Avrupa Parlamentosu binasına giden yolların kapatılmasıydı. Ancak, birlik üyelerinin güvenlik sistemleri bu duruma müdahale etti ve polis, kalabalığa tazyikli su ve göz yaşartıcı gazla müdahale etti.
Çiftçiler neden isyan ediyor?
Çiftçilerin protestolarını körükleyen unsurlar arasında, tarım sektörüne sağlanan mali desteklerin azaltılması ön plana çıkıyor. Bu durum, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın neden olduğu yüksek maliyetler ve enflasyon etkisiyle ilişkilendiriliyor. Ayrıca, Ukrayna'dan ithal edilen ucuz tahıl ürünleriyle ilgili yapılan anlaşmalar da bu durumu tetiklemiş durumda. Brezilya ve Arjantin'den daha fazla sığır eti ithalatının yapılması ve ABD ile yapılan anlaşmaların haksız rekabeti artırdığı iddiaları da protestoların temel sebeplerinden biri olarak öne çıkıyor.
Çiftçileri isyana sürükleyen bir başka faktör ise çevreci tarım politikaları olarak öne çıkıyor. AB'nin Yeşil Anlaşması'nda tarım ilaçlarının yasaklanmasına rağmen, diğer ülkelerden gelen ürünlerin benzer denetimlere tabi olmaması da dikkat çekiyor.