18 Bayraktar TB2 satın aldılar... Avrupa ülkesinden Türkiye'ye şaşırtan ortak üretim teklifi!

Türkiye ve Romanya'nın ikili ilişkileri, ticaretin yanı sıra NATO projeleriyle de güçleniyor. 2023 yılında Romanya, Türk savunma sanayisinin önde gelen ürünlerinden biri olan Bayraktar TB2 SİHA'lardan 18 adet satın aldı. Bu satın alım, iki ülke arasındaki savunma işbirliğinin ne kadar sağlam olduğunu bir kez daha ortaya koydu. Ancak Romanya'nın Türkiye'ye beklenmedik bir teklifte bulunarak savunma alanında ortak üretim talebinde bulunması, ilişkilerin daha da derinleşeceğinin sinyalini veriyor.

Romanya’nın bu talebi, iki ülke arasındaki savunma sanayi işbirliklerini yeni bir boyuta taşıyabilir. Ortak üretim, sadece savunma sanayinde değil, genel ekonomik ilişkilerde de büyük bir ivme kazandırabilir. Bu adım, iki ülkenin savunma sanayindeki bilgi ve teknolojilerini birleştirerek, daha güçlü ve etkili sistemler geliştirmelerine olanak sağlayacak. Ayrıca, yerel üretim kapasitesini artırarak, her iki ülkenin de savunma ihtiyaçlarına daha hızlı ve maliyet etkin çözümler sunabilecektir.

Romanya ve Türkiye arasında güçlü ekonomik ilişkiler

Son 30 yılda ekonomik ilişkileri hızlı bir ivmeyle büyüyen Romanya ve Türkiye, karşılıklı yatırımlar ve ticaret hacmi ile dikkat çekiyor. Romanya, Türk firmaları için cazip fırsatlar sunan bir ülke konumunda. Doğrudan yatırımlar açısından bakıldığında, Romanya, Avrupa Birliği ülkeleri arasında Türk şirketlerinin en çok yatırım yaptığı ilk 10 ülke arasında yer alıyor. Özellikle müteahhitlik sektöründe, Türkiye, Romanya'da lider konumda.

Romanya'da faaliyet gösteren Türk firmalarının sayısı 5 bine yakın olup, kayıtlı firma sayısı bu rakamın oldukça üzerinde. Türk yatırımları, elektronik ürünlerden gıda sektörüne, bilgi iletişim teknolojilerinden mobilya sektörüne kadar geniş bir yelpazede bulunuyor.

7.5 milyar dolarlık Türk yatırımı

Üçüncü ülkelerden gelen yatırımlar da dahil edildiğinde, Romanya'daki doğrudan Türk yatırımları 7.5 milyar dolar gibi yüksek bir seviyeye ulaştı. Bu yatırımlar genel olarak imalat, metal sanayi, gıda, inşaat ve sağlık sektörlerinde yoğunlaşıyor. 2002-2024 döneminde, Romanya'dan Türkiye'ye gelen doğrudan yatırım ise 21 milyon dolar seviyesinde kaldı. Aralık 2023 verilerine göre, Türkiye'de 293 Romanya menşeli firma faaliyet gösterdiği belirlendi.

Ticaret hacmi ve stratejik önemi

Türkiye ile Romanya arasındaki ikili ticaret hacmi, geçtiğimiz yıl 10 milyar doları aşarak önemli bir eşiği geçti. Romanya, birçok ülke pazarına ulaşmayı kolaylaştıran stratejik bir konumda yer alıyor. Avrupa'nın Karadeniz'deki stratejik limanı olan Romanya, bu özelliğiyle Türkiye için büyük bir ticaret kapısı oluşturuyor. Ayrıca, Romanya, Avrupa Birliği ülkeleri arasında Türkiye'nin dış ticaret hacmi açısından yedinci sırada bulunuyor. Romanya'nın savunma alanında ortak üretim talebi, iki ülkenin teknoloji ve bilgi birikimlerini bir araya getirerek, yenilikçi savunma sistemleri geliştirmelerine olanak sağlayabilir. Bu tür bir işbirliği, hem ekonomik hem de stratejik açıdan önemli faydalar sunar. Türkiye'nin savunma sanayisindeki tecrübesi ve Romanya'nın stratejik konumu, bu ortaklığın önemini gözler önüne seriyor.

Hedef: 15 milyar dolar

Türkiye ile Romanya arasındaki ikili ticaret hacminde de hedef yükseldi. Geçen yıl iki ülke arasındaki ticaret hacmi 11 milyar dolara yaklaşmıştı. Sabah'ın haberine göre, hedef, 2025'te bu rakamı 15 milyar dolara çıkarmak. Türkiye, Romanya ile dış ticaretinde net ihracatçı konumunda. 2015'te 207 milyon dolar olan dış ticaret fazlası, 2018'de 1.4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Türkiye'nin 2021 ve 2022 yıllarında Romanya'ya ihracatı yıllık bazda yüzde 34 artarak, dış ticaret fazlası sırasıyla 1.7 milyar dolar ve 3.6 milyar dolar seviyesine yükseldi.

Ticarette kaçıncı sırada?

2023'te ise Türkiye'nin ihracatı yatay seyrederken ithalatı yüzde 10 arttı. Türkiye'nin Romanya'ya ihracatındaki payı 2019'da yüzde 4.5 seviyesindeyken, 2022'de yüzde 5.6'ya yükseldi. 2023 yılında ise yüzde 4.8'e geriledi. Aynı tarihte dış ticaret fazlası 3.3 milyar dolar seviyelerine düştü. 2023 yıl sonu itibariyla iki ülke arasındaki dış ticaret hacmi yaklaşık 11 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Böylece Romanya, Türkiye'nin ihracatında 11. sırada yer aldı. Romanya, Türkiye'den en fazla otomobiller, teller, kablolar, elektrik kontrol, dağıtım tabloları, panolar, konsollar, kabinler ve mısır alıyor. Romanya, Türkiye'ye en çok karayolu taşıtları, ilaç, ham petrol, Otomobil-petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar satıyor.

Savunmada iş birliği güçleniyor

Türkiye ve Romanya'nın ikili ilişkileri ve işbirliği, ticarette olduğu kadar NATO bünyesindeki projelerle de güçleniyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın Bükreş ziyaretinde, Romanya'nın Türk savunma sanayi ürünlerine artan ilgisi öne çıktı. Romanya 2023'te 18 tane Bayraktar TB2 satın aldı. Bunların teslimatları bu yıldan itibaren sürecek. İki ülke arasında SİHA'lar dışında savunma sanayi işbirlikleri de artarak devam ediyor. Romanya'nın savunma alanında ortak üretim talebi de var.

Ekonomik ilişkilerin derinleşmesi

Son 30 yılda ekonomik ilişkileri hızlı bir ivmeyle büyüyen Romanya ve Türkiye, karşılıklı yatırımlar ve ticaret hacmi ile dikkat çekiyor. Romanya, Türk firmaları için cazip fırsatlar sunan bir ülke konumunda. Doğrudan yatırımlar açısından bakıldığında, Romanya, Avrupa Birliği ülkeleri arasında Türk şirketlerinin en çok yatırım yaptığı ilk 10 ülke arasında yer alıyor. Özellikle müteahhitlik sektöründe, Türkiye, Romanya'da lider konumda.

Romanya'da faaliyet gösteren Türk firmalarının sayısı 5 bine yakın olup, kayıtlı firma sayısı bu rakamın oldukça üzerinde. Türk yatırımları, elektronik ürünlerden gıda sektörüne, bilgi iletişim teknolojilerinden mobilya sektörüne kadar geniş bir yelpazede yer alıyor.

Ortak üretimin avantajları

Romanya'nın savunma alanında ortak üretim talebi, iki ülkenin teknoloji ve bilgi birikimlerini bir araya getirerek, yenilikçi savunma sistemleri geliştirmelerine olanak sağlayabilir. Bu tür bir işbirliği, hem ekonomik hem de stratejik açıdan önemli faydalar sunar. Türkiye'nin savunma sanayisindeki tecrübesi ve Romanya'nın stratejik konumu, bu ortaklığı daha da değerli kılıyor.

Sonuç olarak, Romanya'nın Türkiye'ye sunduğu bu ortak üretim teklifi, iki ülke arasındaki savunma sanayi işbirliklerinin yeni bir aşamaya geçeceğini gösteriyor. Bu adım, hem bölgesel güvenliğe katkı sağlayacak hem de iki ülkenin ekonomik ilişkilerini daha da güçlendirecektir. Türkiye ve Romanya, savunma sanayinde ortak üretim yaparak, gelecekte daha güçlü ve etkili bir işbirliği ağı kurabilirler.