Akatizi Nedir?

Akatizi nedir? Sorusu son dönemlerde artış gösteren psikolojik vakalarda ilaç kullanımı nedeniyle sıklıkla merak edilen ve cevabı aranan sorulardan biridir. Bir belirti olarak kendisini gösteren akatizi, antidepresan kullanımına bağlı olarak gelişir. Antidepresanın kesilmesiyle birlikte iyileşme gözlenir ancak bazı durumlarda ilaç kesilse bile bu rahatsızlık durumu devam edebilir. İşte, bütün yönleriyle akatizi...

AKATİZİ NEDİR?

Akatizi, bacakları hareket ettirmek noktasında kişiyi kontrolsüz bırakan bir dürtürdür. Akatizi, birtakım ilaçların yan etkisi olarak sıklıkla görülmektedir. Kişi, ilaca başladıktan kısa bir süre sonra başlar. Akatizi, dilimize Yunanca'dan geçmiştir. Akatizi oturmak anlamındadır. Bacaklarda hareket ihtiyacı ve huzursuzluğa yol açar.

Akatizi bir hastalık değildir. Özellikle antidepresan kullanımı ile ortaya çıkan bir yan etkidir. İlk defa 1903 yılında Haskovec tarafından kullanılan bu terim, kompülsif belirtiler taşır.

AKATİZİ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Akatizi, bir ilacın yan etkisidir ancak yine de birtakım belirtileri bulunmaktadır. Bu belirtiler şu şekildedir;

Kaygı

Sabırsızlık durumu

Panikleme hali

Sinirlilik durumu

İlerleme hızı

Yolda yürürken ayakları karıştırmak ya da sürümek

Otururken sürekli ayaklara dokunmak

Yürürken dizleri yüksek kaldırmak

Ağırlığı birinden diğerine kaydırmak

AKATİZİYE YOL AÇAN İLAÇLAR

Bazı antidepresanların akatiziye yol açtığını daha önce anlatmıştık. Bu antidepresanlar şu şekildedir;

Klorpromazin

Flupentiksol

Tiyotiksen

Navane

Srilizan

Haldol

Loxitane

Melleril

Yapılan araştırmalar, daha fazla antidepresanın akatiziye yol açtığını göstermiştir.

AKATİZİ TEDAVİSİ NASILDIR?

Akatizinin tam olarak tedavi edilebilmesi için öncelikle bu soruna neden olan ilaçların tam olarak bırakılması gerekmektedir. Daha sonra semptomun kendi kendine düzelmesi gözlenecektir. Ancak ilacın bırakılmasına rağmen akatizinin geçmediği vakalar da bulunmaktadır. Bu nedenle mümkün olduğunca çabuk tedavi edilmelidir. Eğer tedavi edilmeden bırakılırsa vaka daha da kötüleşme eğilimi göstermektedir. Ancak kişi eğer doktor tarafından verilen antidepresanları kullanmayı keserse bu sefer de psikolojik hastalık durumu artış gösterebilir.

Öte yandan, bazı akatazi hastaları intihara eğilimli davranışlar sergilerler ve şiddet yanlısıdırlar. Bu nedenle azami dikkat gösterilmesi gerekmektedir. Sorun ne kadar hafif olursa olsun, kişi muhakkak uzman bir hekime görünmeli ve atacağı adımları doktoru ile belirlemelidir.