Savunma sanayinin en kârlı sektörlerinden biri olan savaş uçağı pazarında AB-ABD rekabeti devam ediyor. Beşinci nesil savaş uçağı F-35 ile pazara hareket getiren ABD, Avrupalı rakipleri karşısında üstünlüğünü koruyor. Finlandiya’nın kısa bire süre önce 64 adet F-35 savaş uçağı alacağını açıklamasıyla birlikte ABD, Avrupalı savaş uçağı üreticilerinin işini iyice zorlaştırdı. Bu gelişmenin ardından Rafale uçaklarının üreten Fransız Dassault firması, “ABD'nin Avrupa'da üstün gelmesinden dolayı üzgünüz” açıklamasını yaparak çaresizliğini dile getirdi.
FİNLANDİYA’NIN F-35 SEÇİMİ AVRUPA’DA HAYAL KIRIKLIĞI YARATTI
Savaş uçağı pazarına kim hâkim olacak? Bu sorunun yanıtının peşine düşen Die Welt; Avrupalı savaş uçağı üreticileri Airbus, Dassault ve Saab ile F-35 üreticisi ABD'li Lockheed Martin arasındaki rekabeti mercek altına aldı.
Bir Avrupa ülkesi olan Finlandiya; Avrupalı menşeili Eurofighter, Rafale ya da Gripen yerine ABD'li Lockheed Martin’in F-35 savaş uçağını tercih etti. Yapılan anlaşma çerçevesinde Finlandiya, 64 adet F-35’in eğitim, teslimat ve bakımı için ABD’ye toplam 10 milyar euro ödeyecek. Bu tercihle dünyada F-35’i tercih eden 15 ülke arasına giren Finlandiya, Avrupalı savaş uçağı üreticilerini hayal kırıklığına uğrattı. Uzmanlar, Finlandiya’nın F-35 tercihini, NATO üyesi olmamasına rağmen Rusya ile uzun bir sınıra sahip olduğu için tercih ettiği yönünde yorumladı.
AVRUPALI ÜLKELER SAVAŞ UÇAKLARINI YENİLEYECEK
Avrupalı ülkelerin savaş uçağı filoları oldukça eski. En son İkinci Dünya Savaşı sonrasında yenilenen filoların bir kez daha elden geçirme zamanı geldi. Bu nedenle Avrupalı ülkeler savaş uçağı üreten firmaların yakın takibi altında.
Avrupalı firmaların ürettiği savaş uçakları, Avrupa orduları tarafından pek tercih edilmiyor. Almanya, İngiltere, İtalya ve İspanya Avrupa üretimi savaş uçaklarını filolarında bulunduran ülkeler arasında. Avusturya da Eurofighter alacağını açıklayan son ülke oldu. Ancak Airbus şirketi Eurofighter için Belçika, Bulgaristan, Danimarka ve Hollanda'dan yeterli talep gelmemesinden şikayetçi. Avrupa ülkeleri dışında Suudi Arabistan, Umman, Kuveyt ve Katar da uçak filolarında Eurofighter’a yer veriyor.
FRANSIZLAR F-35 MAĞDURU
Finlandiya'nın F-35 tercihi en çok Fransızları üzdü. Bu gelişme üzerine bir açıklama yapan Rafale savaş uçağı üreticisi Dassault firması , ABD menşeili savaş uçaklarının Avrupalı ülkeler tarafından tercih edilmesinin üzüntü verici olduğunu söyledi.
F-35 tercihinde bulunan İsviçre ve Finlandiya hükümetleri ise F-35 savaş uçağının teknik özelliklerini diğer savaş uçaklarına göre çok üstün olduğunu, uçakların sadece radarlardan kaçması ile değil aynı zamanda pilotlar için de büyük konfor sağladığı belirtiliyor.
EUROFIGHTER’A DRONLAR EŞLİK EDECEK
Dördüncü nesil savaş uçağı olan Eurofighter 1994 yılına ilk uçuşunu yaptı. Beşinci nesil F-35 ile rekabet edebilmesi için bir dizi yenileme çalışmasına tabi tutulan Eurofighterlarla birlikte uçacak savaş dronlarının test çalışması da halen sürüyor. Airbus'ın yaptığı son tahminlere göre yeni geliştirilen Eurofighter savaş jetleri 2060 yılına kadar kullanılabilecek. Bugüne kadar pek çok ülkeden 661 Eurofighter siparişi alındı. Bu siparişlerden 571 adedi teslim edildi.
Öte yandan İspanya, Kanarya Adaları'nda konumlandırdığı F-18 uçaklarını değiştirerek filosunu yenilemek istiyor. İspanyollar, tıpkı Finlandiyalılar gibi ABD uçaklarını mı seçecek yoksa Eurofighter ile mi yola devam edecek merakla bekleniyor. Airbus Eurofighter uzmanı Kurt Rossner, Almanya'nın 38 adet Eurofighter siparişi verdiğini, Eurofighterların siparişlerine göre kıtada 100 bin ek istihdam yaratılabileceğinin önemle vurguluyor.
F-35 SAHİBİ OLMAK BİR LÜKS: UÇUŞ SAATİ 36 ila 44 BİN DOLAR ARASINDA
F-35 savaş uçaklarını hava kuvvetlerinde bulundurmanın ülkeler için çok pahalı olduğunu söyleyen EDAM Güvenlik ve Savunma Programı Direktörü Dr. Can Kasapoğlu, “En iyimser tahminler bile uçuş saatinin 25 bin dolar olacağı yönünde. Ancak bu tahminler bile gerçekçi değil. Halihazırda, bir F-35'in uçuş saati maliyetinin 36 ile 44 bin dolar arası olduğu tahmin ediliyor” dedi.